الگوی 8 مرحله‌ای درمان همسران

ازدواج یکی از مهم‌ترین رویدادهایی است که در زندگی افراد اتفاق می‌افتد و زوج‌ها ممکن است با مشکلات متفاوتی روبه‌رو شوند که میزان آرامش آنها کاهش یافته و در نهایت تنش و کشمکش بین آنها افزایش یابد. زوج درمانی راهی است برای حل کردن مشکلات و کشمکش‌های زوج‌هایی که خود به‌تنهایی قادر به حل مشکلاتشان نیستند. فرآیند زوج درمانی شامل زن و شوهر و یک فرد آموزش دیده و متخصص (درمانگر روان‌شناس) است و هدف در زوج درمانی ریشه‌یابی علت مشکل و در نهایت درمان رابطه بین زوج است.

چنانچه از لحاظ بالینی مشخص شد که هیچ‌یک از زوجین از اختلالات روانشناختی رنج نمی‌برند، اقدامات زوج درمانی آغاز می‌گردد. اگر هر کدام از زوج‌ها یا هر دو دارای مشکلات بالینی هستند لازم است تا ابتدا درمان‌های انفرادی و مداخلات دارویی در مورد آنها انجام شود و سپس از روش‌های زوج درمانی استفاده شود.

غالبا زوج‌ها در زمینه‌های کاهش رابطه یا ارتباط کلامی، بحث و جدل‌های مداوم، برآورده نشدن نیازهای عاطفی و جنسی، مشکلات اقتصادی، اختلاف نظر در مورد سبک فرزندپروری و... به مشکل برخورد می‌کنند .

یکی از روش‌هایی که به بهبود رابطه زوجین کمک می‌کند استفاده از الگوی هشت مرحله‌ای است که مراحل آن عبارتند از:

گام اول: پاسخدهی به سوالات و پرسشنامه و مشخص کردن فعالیت‌های روزانه، اهداف در زندگی و میزان تعهد زوج به یکدیگر.

گام دوم: هر دو زوج باید تمایل خود را در خصوص اقدامات درمانی اعلام کنند و مسئولیت انجام دادن کارها و تغییراتی که پیش رو دارند را بپذیرند و متعهد شوند که با یکدیگر برای حل کردن مشکلاتشان همکاری می‌کنند.

گام سوم: نوشتن مشکلات و مفهوم سازی ریشه مشکلات و مشخص کردن نقاط قوت رابطه زوج و نکات مثبتی که بین آنها وجود دارد.

گام چهارم: اجرای «روزهای محبت»: هر کدام از زوجین هشت تا 20 خواسته خود را که کوچک و قابل اجرا هستند، به صورت روزانه اجرا می‌کنند (یعنی هر کدام مشخص می‌کنند چه رفتارهایی آنها را خوشحال می‌کند و در طول روز متعهد می‌شوند که هشت تا 20 مورد را انجام دهند). مانند: سلام کردن، بوسیدن قبل از خروج از منزل، دادن پیامک، رعایت نظم، گفتن جملات مثبت، توجه و گوش‌دادن به صحبت‌های یکدیگر و... .

گام پنجم: تمرین ابراز پیام به صورت صادقانه و سازنده و مستقیم و پرهیز از کنایه و طعنه‌زدن به یکدیگر.

گام ششم: مشخص کردن و تقسیم مسئولیت‌ها (مثلا نگهداری از فرزند، انجام امور مالی، شرکت در جلسات مدرسه و رسیدگی به تکالیف فرزند.)

گام هفتم: استفاده از مهارت حل مساله و انرژی‌گذاری برای دستیابی به اهداف زوج‌ها در خانواده.

گام هشتم: استفاده از قوانین و قواعد ارتباطی و حفظ کردن الگوهای ابراز محبت و تغییرات جدید.

استفاده از این روش به زوج‌ها کمک می‌کند روند زندگی خود را بهبود بخشیده و با کاهش تنش و کشمکش‌های روزمره، به سمت آرامش و سلامت روان گام بردارند.

نکات مهم همسرداری

نکات مهم همسرداری

برای داشتن یک رابطه سالم و ایده آل با همسرتان در طول زندگی، ممکن است متوجه شده باشید نیاز به تلاش و رعایت برخی نکات دارید. داشتن ارتباط صحیح با همسر ازجمله مسائلی است که نیاز به صرف انرژی دارد. در اینجا نکات کلی همسرداری را با هم مرور می کنیم.
1- ارتباط صحیح :

هر رابطه ای برای دوام خود نیاز به عناصری دارد که اگر این عناصر وجود داشته باشند، ارتباط به سمت سالم بودن پیش می رود:

    اولین نکته ای که شایان توجه است، این می باشد که شما باید بتوانید همسر خود را همانطور که هست بپذیرید. هیچ وقت با هدف تغییر فرد مقابل، وارد رابطه و ازدواج نشوید. هر فردی ممکن است ویژگی های منفی خود را داشته باشد، به عنوان یک قانون این را در ذهن خود نگه داریم؛ ما حق تغییر دادن کسی را نداریم. علاوه بر این، حواستان باشد هر انسانی حق دارد هر احساس یا فکری داشته باشد. هیچ گاه همسرتان را به خاطر داشتن احساس یا عقیده ای سرزنش نکنید. ممکن است شما جنبه هایی از رفتار فرد مقابل را دوست نداشته باشید، اما نباید به او این احساس را بدهید که او دوست داشتنی نیست، مگر شرایطی که شما می خواهید را داشته باشد.

    به درد و دل های همسرتان گوش دهید. هنگامی که او صحبت می کند، فقط به صحبت های او گوش دهید و هیچ کار دیگری نکنید. به حرف هایش واکنش مناسب نشان دهید و احساساتش را به رسمیت بشناسید. با او همدلی کنید. سرزنش و تمسخر را کنار بگذارید. چرا که قرار است شما یک شنونده همدل باشید.
    به همسرتان احترام بگذارید. او را تحقیر نکنید. مخصوصا در جمع و جلوی بستگان و دوستان نکات مثبت وی را بیان کنید. اگر مشکلی با او دارید آن را در حریم خانه خود حل کنید، نه اینکه جلوی دیگران با تمسخر یا دلخوری بیان کنید.

2- ارتباط با خانواده های اصلی :

یکی از ابعاد مهم ازدواج، حفظ ارتباط مناسب ما با خانواده خود و خانواده همسر می باشد. یکی از بزرگترین چالش های زناشویی معمولا بر سر همین قضیه پیش می آید.

    در مورد توقعات و انتظارات دو طرفه به توافق برسید. برای مثال یک روز در هفته را مشخص کنید که به اتفاق همسرتان به منزل پدری خود بروید و یک روز را هم برای خانواده همسرتان در نظر بگیرید. اگر خودتان برخی روزها به تنهایی به والدینتان سر می زنید یا در طول روز تلفنی با آن ها صحبت می کنید، از همسرتان توقع نداشته باشید که او این کار را نکند.
    بدگویی نکنید. اگر چیزی شما را ناراحت می کند، باید آن را مطرح کنید. اما به شیوه ای سالم، بدون تحقیر و تمسخر. یعنی برای مثال اگر از حرفی که مادرشوهرتان در جمع به شما زده است ناراحت شده اید، به همسرتان نگویید؛ مادرت همیشه چرت و پرت می گوید. با گفتن چنین جمله ای راه برای بحث منطقی بسته می شود. می توانید از عبارت بهتری استفاده کنید؛ وقتی مادرت فلان حرف را زد، من ناراحت شدم. توقع نداشتم چنین عبارتی را بگوید.
    در بیان اختلافات و انتقاد ها از جملات کلی استفاده نکنید، مثال واضح و روشن از یک موقعیت بزنید و بحث اختلافات گذشته را به میان نکشید.
    در ارتباط با خانواده همسرتان جانب اعتدال را رعایت کنید. ارتباط بیش از حد نزدیک و بدون هیچ حد و مرزی مناسب نیست. نه خیلی نزدیک، نه خیلی دور.
    تصمیمات مهم زندگیتان را خودتان و همسرتان با مشورت با هم بگیرید. مشاوره گرفتن از بزرگترهای با تجربه خوب هست، اما نگذارید برایتان تصمیم بگیرند.
    توقعاتتان را از آن ها صاف ومستقیم بگویید. بدون جار و جنجال و قاطعانه صحبت کنید. به جای جملات منفی از جملات مثبت استفاده کنید. مثلا نگویید؛ من دوست ندارم با من اینجوری حرف بزنید. این جمله راجع به چیزی که دوست دارید اطلاعاتی نمی دهد.بلکه بگویید؛ من دوست دارم این کار را در حقم بکنید.
    از دیگر اعضای خانواده همسرتان، پیش یکی از اعضا شکایت نبرید.
    لزومی ندارد همه مسائل زندگی خود را برای خانواده ها تعریف کنید. حریم خصوصی خود و همسرتان را حفظ کنید.

3- تقسیم وظائف :

یکی از مواردی که زمینه اختلاف را فراهم می کند و لازم است در مورد آن با همسر خود به توافق برسید، مسئله تقسیم وظائف می باشد.

    توقعاتتان را بیان کنید.
    با هم قرار بگذارید. فکر نکنید که همسرتان توانایی ذهن خوانی دارد و از آنچه شما می خواهید با خبر است. مادامی که شما به زبان نیاورید و در موردش با وی به توافق نرسید، نمی توانید انتظار داشته باشید که او به چیزی که شما می خواهید عمل کند.
    عادل و منصف باشید. اگر همسرتان بیرون از خانه شاغل است و بخشی از هزینه های زندگی را بر عهده دارد، توقع نداشته باشید تمام کارهای منزل و بچه داری هم بر عهده او باشد.
    هر وقت توانستید به یکدیگر کمک کنید. یکی از منابع آرامش در خانواده این است که بدانیم همسرمان حامی ما است و در انجام وظائف دشوار به ما کمک می کند.
    اگر همسرتان در مواردی که با هم توافق کرده بودید، کوتاهی کرد، سرزنش نکنید یا پرخاشگرانه برخورد نکنید. با آرامش و جمله ی مثبت به او تذکر دهید؛ عزیزم من انتظار داشتم زباله ها را به بیرون ببری. امکانش هست آن را در اسرع وقت انجام دهی؟

4- حل مسئله و حل اختلاف :

اختلاف در هر خانواده و رابطه ای پیش می آید. تفاوت ها بسیار طبیعی هستند، مهم نحوه برخورد ما با چالش ها هستند.

    اگر دلخوری دارید، آن را بیان کنید. همسر شما توانایی ذهن خوانی ندارد. با سرسنگین رفتار کردن یا قهر کردن مسئله ای حل نمی شود و او نمی فهمد مشکل کجاست تا آن را حل کند.
    هر مسئله و دعوایی که پیش می آید، هر دو طرف در آن سهم دارند. ممکن است سهم یک نفر بیشتر و دیگری کمتر باشد. سهم خود را در مسئله شناسایی کنید و مسئولیت آن را قبول کنید و بابت آن عذرخواهی کنید.
    در هر دعوا در مورد همان دعوا بحث کنید. گذشته ها مرتبط با مسئله الان نیستند. مشکلات را کلی نکنید؛ تو همیشه همینطور هستی، تو کلا همینی و... از عبارات کلی استفاده نکنید.
    قهر نکنید.
    در هنگام دعوا رختخوابتان را از هم جدا نکنید.
    اجازه ندهید اختلافاتتان طولانی شود. در اولین فرصت وقتی خالی کنید و در موردش صحبت کنید. اجازه ندهید مشکلات و ناراحتی ها تلمبار شوند. تا وقتی مسئله حل نشده و ناراحتی برطرف نشده از مسئله گذر نکنید.
    مشکل را به خانواده ها نکشانید. مشکلاتتان را خودتان دو نفری حل کنید.
    تحقیر و توهین نکنید.
    جلوی فرزندتان دعوا نکنید و او را درگیر نکنید یا او را قاضی دعوا قرار ندهید.

5- روابط جنسی :

روابط جنسی یکی از ارکان مهم صمیمیت شما است. سعی در بهبود آن داشته باشید و برای لذت بردن خودتان و همسرتان بکوشید.

    راجع به آن با هم صحبت کنید.
    روابطتان را تنوع ببخشید.
    محبت فیزیکی خود را محدود به رابطه جنسی نکنید. در آغوش گرفتن و بوسیدن همسرتان تاثیر فوق العاده ای در رابطه تان خواهد داشت.

با رعایت نکات ذکر شده  می توانید در روابط عاطفی و زناشویی خود را بهبود ببخشید. همچنین با اجرای این مهارت ها، شاهد تبعیت همسرتان از شما تبعیت خواهید بود. رعایت نکات همسرداری باعث پیشگیری از خیانت، طلاق عاطفی و ایجاد فضایی مناسب برای رشد فرزندان خواهد شد.